Tật đẩy lưỡi: Nguyên nhân, hâu quả và cách điều trị hiệu quả
Tật đẩy lưỡi là một thói quen xấu từ khi còn nhỏ. Nếu không kịp thời khắc phục có thể dẫn đến các vấn đề liên quan đến thẩm mỹ, khớp cắn và khả năng ăn nhai về sau. Để hiểu rõ hơn về thói quen này, hãy cùng Nha Khoa Quốc Tế KAIYEN tìm hiểu bài viết dưới đây.
Tật đẩy lưỡi là gì?
Tật đẩy lưỡi là việc lưỡi đặt sai tư thế khi ở trạng thái nghỉ và nuốt. Khi này, lưỡi đặt giữa răng cửa của hàm trên và hàm dưới hoặc một bên, đẩy vào gót răng cửa hàm trên tạo nên lực tác động lên răng. Áp lực liên tục của lưỡi lên răng có thể tạo ra sự mất cân xứng giữa răng và cung hàm, tuy nhiên việc đẩy lưỡi được thực hiện trong vô thức nên rất khó để sửa được.
Ở trẻ khi mới sinh lưỡi thường được đưa ra phía trước giữa 2 nướu và môi để trẻ dễ nuốt thức ăn bằng cách đẩy lưỡi về phía trước trong khoảng 1 năm rưỡi đến 2 năm đầu. Sau giai đoạn này, sẽ dần được thay thế bằng cách nuốt của người trưởng thành, các răng sữa mới mọc đóng vai trò quan trọng. Tuy nhiên, nếu trẻ vẫn tiếp tục việc nuốt bằng lưỡi đến năm thứ tư thì đây được xem là tình trạng rối loạn chức năng vùng mặt - miệng.
Tật đẩy lưỡi xuất hiện phổ biến ở trẻ từ 5 đến 8 tuổi, tuy nhiên vẫn có nhiều trường hợp xuất hiện ở người trường thành.
Nguyên nhân gây tật đẩy lưỡi
Các nguyên do hình thành nên tật đẩy lưỡi có thể chia thành 2 nhóm:
Nguyên nhân tiên phát
Rối loạn thần kinh cơ vì trẻ chưa thể thay đổi được thói quen nuốt từ khi sơ sinh sẽ gây tình trạng đẩy lưỡi tiên phát. Biểu hiện rõ nhất là khi được yêu cầu đưa đầu lưỡi chạm lên vòm miệng, người mắc bệnh lý này không thể làm được hoặc thực hiện rất khó khăn.
Nguyên nhân thứ phát
Những thói quen xấu lúc còn nhỏ (như tật mút tay, mút ti giả quá lâu…), mất răng sữa quá sớm, mắc các bệnh lý (như viêm amidan, dị ứng…); hoặc cấu trúc lưỡi bất thường bẩm sinh (như phanh lưỡi ngắn, lưỡi to…) là các nguyên nhân thứ phát làm cho trẻ bị tật đẩy lưỡi.
Tật đẩy lưỡi gây ra hậu quả gì?
Nhiều người cho rằng vì lưỡi là mô mềm nên sẽ không gây ra các tác động quá lớn để thay đổi khuôn hàm, tuy nhiên điều này hoàn toàn sai lầm. Tật đẩy lưỡi không những gây ra bất tiện trong sinh hoạt mà còn dẫn đến nhiều vấn đề như:
Tật đẩy lưỡi gây ra cắn hở phía trước
Do lưỡi thường đặt ở giữa răng cửa của 2 cung hàm đối diện nên nhóm răng cửa, răng nanh không thể khép lại với nhau, lâu dần tạo nên khoảng hở ở phía trước, khi bạn cắn lại, 2 khung hàm không khít lại được với nhau.
Cắn hở 1 bên hoặc 2 bên
Ở trường hợp này, nhóm răng cửa vẫn có thể khít sát lại với nhau, nhưng nhóm răng hàm, răng tiền hàm ở bên trái, bên phải hoặc 2 bên sẽ không thể cắn chặt lại như bình thường do lưỡi đặt sai tư thế.
Cắn hở kết hợp cả 2 bên và phía trước
Khớp cắn hở kết hợp ở cả đằng trước và cả 2 bên và chỉ có thể chạm nhau duy nhất ở các răng cối phía trong cùng. Nguyên nhân của tình trạng này là do có lưỡi quá lớn.
Tật đẩy lưỡi làm đẩy răng phía trước
Răng hàm trên thường chịu tác động từ lưỡi khiến cho nhóm răng này bị đẩy nhô ra ngoài, nhóm răng hàm dưới lại bị kéo sâu vào, đây gọi là đẩy răng phía trước.
Đẩy răng kết hợp trước, sau
Đẩy lưỡi có thể khiến cho cả 2 nhóm răng phía trước của cả hàm trên và hàm dưới bị đẩy lệch ra ngoài, làm thay đổi cấu trúc khung hàm, ảnh hưởng đến thẩm mỹ của khuôn mặt.
Đẩy lưỡi 1 bên hoặc cả 2 bên
Thói quen đẩy lưỡi 1 bên hoặc cả 2 bên thường dẫn đến tình trạng hở khớp cắn, khiến cho khả năng ăn, nhai bị giảm sút nghiêm trọng. Đẩy lưỡi còn khiến cho vùng lưỡi bị tổn thương và yếu đi nhiều, gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc phát âm.
Đẩy lưỡi cắn khít
Tình trạng này là cả 2 răng trên và dưới đều bị loe và bị bung ra, thường gặp trường hợp nhô răng gấp đôi.
Răng thưa
Răng thưa là tình trạng răng trên cung hàm mọc không đủ, không khít nhau, có thể xảy ra do thói quen đẩy lưỡi thời gian dài khiến cho mầm răng bị lệch. Người bị thưa răng phải đối diện nguy cơ sai lệch khớp cắn và khung xương hàm bị biến dạng, ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ của khuôn mặt lẫn khả năng ăn uống.
Cách khắc phục tật đẩy lưỡi
Từ khi được khoảng 8 tuổi, cha mẹ nên chú ý giúp cho con mình lưỡi đặt đúng vị trí và có thể kết hợp nhiều phương pháp điều trị cùng lúc dưới đây để loại bỏ thói quen đẩy lưỡi hiệu quả:
Sử dụng khí cụ trong miệng
Khí cụ là thiết bị hỗ trợ điều chỉnh vị trí của lưỡi do bác sĩ chỉ định. Các khí cụ này thường dùng là hàng rào chặn lưỡi (giúp chỉnh lại lệch lạc cung răng do bất thường của chức năng cơ má, cơ môi), nút chặn lưỡi dạng viên bi (có tác dụng hình thành phản xạ nâng lưỡi lên vòm miệng để đầu lưỡi chạm vào các viên bi), thanh khẩu cái (hỗ trợ tập nâng lưỡi)…
Thực hiện các bài tập thói quen đặt lưỡi đúng
Nếu bị đẩy lưỡi ở tư thế nghỉ, phụ huynh hãy hướng dẫn các con bài tập tậc lưỡi bằng cách đặt đầu lưỡi lên vòm họng, bật thành tiếng “tặc tặc” liên tục. Thêm nữa, cha mẹ cũng cần cân nhắc thêm ý tưởng biến đổi bài tập đó thành việc cùng các con luyện phát âm các chữ cần dùng đến lưỡi như D, T, K, L… hoặc tập bài hát phát âm âm tiết theo hướng dẫn của bác sĩ.
Niềng răng
Trường hợp tật đẩy lưỡi đã nghiêm trọng, gây sai lệch khớp cắn, ngoài tập luyện các bài tập lưỡi kèm theo các khí cụ kể trên, bác sĩ có thể niềng răng để can thiệp, điều chỉnh lại khớp cắn. Theo đó, bác sĩ sẽ sử dụng mắc cài hoặc khay trong suốt nhằm tác động lực để dịch chuyển răng về đúng vị trí phù hợp, giúp hàm răng thẳng đều, khớp cắn chuẩn sinh lý.
Dù lựa chọn cách chữa tật đẩy lưỡi nào, điều quan trọng nhất vẫn là cha mẹ nên đưa trẻ đến địa chỉ nha khoa uy tín, có đội ngũ bác sĩ giỏi để được thăm khám và chỉ định phương pháp điều trị phù hợp nhất.
Rất nhiều trường hợp bị tật đẩy lưỡi điều trị tại Nha Khoa Quốc Tế KAIYEN đã lấy lại nụ cười với hàm răng ngay ngắn, khớp cắn chuẩn chỉnh. Nhờ có đội ngũ bác sĩ giỏi chuyên môn, có hơn 10 năm kinh nghiệm điều trị bằng mắc cài và Invisalign. Qua đó có thể lập kế hoạch điều trị chuẩn xác và chỉ định khí cụ chỉnh nha phù hợp cho mỗi trường hợp, đảm bảo mang lại kết quả toàn diện và ổn định lâu dài.
Nha Khoa Quốc Tế KAIYEN còn trang bị các trang thiết bị tân tiến nhập khẩu từ châu Âu như công nghệ scan răng 3D Trios, máy chụp phim Sirona, hệ thống phòng khám chỉnh nha hiện đại,… giúp cho quá trình niềng răng được thuận lợi và chuẩn xác hơn.
Trên đây là tất cả những thông tin hữu ích về tật đẩy lưỡi cho mọi người hiểu hơn. Tốt hơn hết, khi trẻ lên 3 tuổi, phụ huynh nên đưa con đi khám nha khoa và duy trì định kỳ 6 tháng/lần. Điều này nhằm phát hiện sớm các thói quen xấu của con, cùng những sai lệch ở răng – xương hàm để điều chỉnh kịp thời, tránh bỏ lỡ thời điểm “vàng”.
THÔNG TIN NHA KHOA QUỐC TẾ KAIYEN
- Facebook: https://www.facebook.com/nhakhoakaiyenclinic
- Website: https://kaiyennhakhoa.com/
- Hotline: 0813336666
- Địa chỉ: 99 Trần Não, phường An Khánh, Thành phố Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh