Men răng là gì? Cách bảo vệ và phục hồi men răng yếu
Men răng là một trong những bộ phận cấu tạo nên răng, có chức năng giúp bảo vệ răng khỏi những tác nhân gây hại. Tuy nhiên, nhiều người chưa biết nhiều về men răng cũng như vai trò của nó. Bài viết sau đây sẽ cung cấp cho bạn đầy đủ kiến thức về men răng, cũng như cách bảo vệ và phục hồi men răng hiệu quả.
Men răng là gì?
Men răng cùng ngà răng, cementum (lớp phủ mỏng chứa canxi bao kín chân răng) và tủy răng là một trong bốn mô lớn cấu tạo nên răng có nhiệm vụ giúp bảo vệ răng khỏi sự bào mòn, nhiệt độ cao và hóa chất.
Men răng là một lớp chất rất cứng nằm bên ngoài cùng và chứa hàm lượng khoáng chất cao trong cơ thể con người. Vì không chứa những tế bào sống nên có thể bị hư tổn và không thể tự phục hồi sau khi bị tổn hại. Men răng được cấu tạo từ các tinh thể canxi phốt phát dài mảnh, nằm sát cạnh nhau theo 1 trình tự chính xác để giúp bảo vệ răng, muối khoáng chiếm 96%, phần còn lại là nước và các vật liệu hữu cơ.
Cấu tạo của Men răng
Fluor và calci là hai yếu tố tạo nên men răng giúp răng chịu được những tác động của acid, kiềm, nóng, lạnh. Fluor sẽ nạp vào cấu trúc răng đang hình thành trong bề dày xương hàm chưa mọc, sau khi răng đã mọc fluor cũng có thể ảnh hưởng từ bên ngoài vào lớp men răng. Fluor giúp tái tạo ra một bề mặt men cứng chắc giúp phòng ngừa sâu răng và chống lại các mảng bám, đặc biệt là vi khuẩn ẩn nấp trong các mảng đó.
Độ dày men răng không đồng đều dày nhất là ở đỉnh lên đến 2.5 mm và mỏng nhất ở vùng biên.
Do men răng là nửa trong suốt, màu của ngà răng và vật liệu bất kỳ ở bên dưới men răng có ảnh hưởng mạnh mẽ đến bề ngoài của răng. Màu sắc bình thường của men khác nhau từ vàng nhạt đến xám trắng. Ở các cạnh của răng mà không có ngà răng nằm dưới lớp men, màu sắc đôi khi có hơi màu xanh.
Chất khoáng chính của men răng là hydroxyapatite, một loại canxi phốt phát kết tinh. Các số lượng lớn chất khoáng trong thành phần của men làm tăng độ cứng và độ giòn của răng.
Collagen được tìm thấy trong các mô cứng như ngà răng và xương nhưng lại không tìm thấy ở men răng. Tuy nhiên men răng có hai lớp là amelogenins và enamelins. Men răng không có mạch và không có dây thần kinh bên trong, cũng không được làm mới và không phải là một mô tĩnh vì nó có thể trải qua những thay đổi khoáng chất.
Chức năng của Men răng
Men răng có tác dụng giống như vỏ trứng bảo vệ những phần mềm có thể bị tổn thương ở phía bên trong của răng.
Lớp men răng tuy mỏng nhưng dẻo dai, khó bị tác động. Men răng rất bền vững dù nhai, cắn và gặm kéo dài hàng chục năm liền với điều kiện là chất men tốt và được chăm sóc đúng cách.
Các yếu tố ảnh hưởng đến men răng:
Acid trong thức ăn sẽ làm mòn và phá hủy men răng.
Vệ sinh răng miệng không đúng cách.
Khi mang thai và cho con bú dùng nhiều tetracyclin, trẻ em dưới 12 tuổi dùng nhiều loại này thì răng sẽ bị màu nâu từ nhẹ đến nặng.
Quá nhiều fluor sẽ làm đục men răng, nếu dùng trong thời kì hình thành men sẽ làm răng lốm đốm nâu đen hay đen.
Kim loại trám vào răng bị oxy hoá làm cho răng có màu xanh xám. Kim loại bọc răng, đặc biệt là bọc vàng thì không thể bọc kín toàn bộ răng mà sẽ có các kẻ nên mảng bám dễ hình thành tại các kẻ làm đổi men răng.
Tẩy trắng răng không đúng cách làm đổi màu men răng, hỏng thêm men răng.
Thiểu sản men răng cũng có tính di truyền. Bố mẹ có hàm răng khỏe đẹp thì con cái có nhiều cơ hội được kế thừa và ngược lại. Nếu không điều trị kịp thời và triệt để các bệnh lý răng miệng như nha chu, viêm nướu, sâu răng cũng sẽ làm men răng xấu đi.
Tuy nhiên, một khi men răng bị tổn thương do bệnh lý, va đập… thì răng không thể tự phục hồi giống như các bộ phận khác trong cơ thể. Những phương pháp để phục hồi phần men răng đã mất như:
Trám răng thẩm mỹ giúp bổ sung phần men răng bị mẻ vỡ hoặc che phủ lỗ sâu. Có thể thực hiện bọc răng sứ hoặc tẩy trắng răng.
Bổ sung thêm Flour từ sản phẩm chăm sóc răng miệng và thực phẩm.
Phục hồi lại men răng bằng khoáng chất, Vitamin D và Canxi...
Các dấu hiệu nhận biết men răng yếu
Bạn có thể dễ dàng nhận biết men răng suy yếu thông qua các dấu hiệu sau đây:
- Ngà răng bị lộ ra ngoài khiến cho răng ngả vàng bất thường.
- Răng bị đau nhức, ê buốt khi ăn đồ ăn chua, ngọt, uống nước nóng, lạnh.
- Răng bị nứt, vỡ một phần.
- Bề mặt của răng không còn sáng bóng mà có các đốm trắng đục.
- Xuất hiện các bệnh lý răng miệng như: viêm tủy, sâu răng.
Các bệnh liên quan tới men răng thường gặp
Mặc dù men răng có cấu tạo cứng chắc, nhưng dưới nhiều tác động như nhiệt độ, vi khuẩn, độc tố,… men răng vẫn có thể bị tổn thương khi chăm sóc không đúng cách. Dưới đây là một số bệnh liên quan tới men răng thường gặp:
+ Mòn men răng
Mòn men răng là tình trạng men răng bị bào mòn trong một thời gian dài, ảnh hưởng bởi những tác động cơ học hay tuổi tác. Tình trạng này xảy ra chủ yếu ở cổ răng và mặt nhai bởi nồng độ khoáng chất ở vị trí này thường sẽ thấp hơn mặt ngoài của răng.
Mòn răng có nhiều giai đoạn, rất khó nhận biết ở giai đoạn đầu nên dễ khiến bạn chủ quan. Cho đến khi lớp men răng bị bào mòn nhiều, bắt đầu ê buốt, đau nhức, vi khuẩn sẽ xâm nhập gây ra các bệnh lý về răng miệng.
+ Men răng ố vàng
Tình trạng men răng ố vàng thường xảy ra do việc sử dụng kháng sinh, thuốc lá, thường xuyên dùng thức ăn và đồ uống sẫm màu. Tuy không ảnh hưởng tới sức khỏe nhưng gây mất thẩm mỹ, ảnh hưởng đến tâm lý và các mối quan hệ.
+ Sâu men răng
Sâu men răng là giai đoạn đầu của sâu răng. Vi khuẩn này tồn tại trong khoang miệng nếu không vệ sinh sạch sẽ, vi khuẩn sẽ tăng lên đáng kể bài tiết nhiều axit.
Trường hợp sâu men răng ở giai đoạn đầu, bạn có thể thấy xuất hiện các vết có màu trắng đục hoặc có đốm sâu màu nâu, đen nhỏ.
+ Thiếu sản men răng
Thiếu sản men răng là tình trạng hụt men răng do sự bất thường trong giai đoạn hình thành lớp men. Tùy theo nguyên nhân gây nên mà tình trạng này được chia thành 2 loại là thiếu sản men răng di truyền và thiếu sản men răng do tác động từ bên ngoài. Thiếu sản men răng sẽ thường gặp ở người trưởng thành và trẻ em.
Cách nhận biết được tình trạng thiếu sản men răng khi răng bị mủn, ố vàng hay xuất hiện những đốm vàng nâu đen. Tình trạng này sẽ gây ra đau nhức, ê buốt khi tiếp xúc với các đồ ăn do ngà răng bị lộ ra bên ngoài, trở nên nhạy cảm hơn. Tình trạng này nếu không được điều trị sớm sẽ làm tăng khả năng các bệnh lý về răng miệng.
Cách phòng ngừa mòn men răng hiệu quả
Để bảo vệ men răng một cách tối ưu, bạn nên thực hiện các điều sau:
- Không dùng răng để cắn vật cứng.
- Hạn chế sử dụng những loại thực phẩm chứa axit, nước ngọt có gas.
- Hạn chế ăn các loại thực phẩm có nhiều đường. Vì đây là tác nhân kích thích vi khuẩn trong miệng tiết axit làm ăn mòn lớp men răng.
- Không sử dụng kem đánh răng, nước súc miệng chứa cồn.
- Nhai kẹo cao su không đường để tăng việc sản xuất nước bọt, chống khô miệng.
- Uống 2 lít nước mỗi ngày.
- Nếu có thói quen nghiến răng khi ngủ hay mắc các bệnh lý về tiêu hóa thì nên điều trị ngay.
- Thực hiện cạo vôi răng 6 tháng 1 lần để loại bỏ các mảng bám trên răng.
Bài viết trên đã giải đáp về men răng là gì? Cách bảo vệ và phục hồi men răng yếu hiệu quả. Hy vọng sẽ giúp bạn giữ được cho mình một hàm răng chắc khỏe và nụ cười tỏa sáng.
THÔNG TIN NHA KHOA QUỐC TẾ KAIYEN
- Facebook: https://www.facebook.com/nhakhoakaiyenclinic
- Website: https://nhakhoakaiyen.com/
- Hotline: 0818163366
- Địa chỉ: 99 Trần Não, Phường An Khánh, Thành phố Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh